Algemene omschrijving
Dit programma bestaat uit twee onderdelen:
Bestuur
Dienstverlening
Enerzijds gaat het programma over de voorwaarden voor het bestuur om zijn wettelijke en autonome taken te kunnen uitvoeren en om de bestuurlijke en politieke ambities te kunnen realiseren.
Hiervoor werken we samen met maatschappelijke en bestuurlijke partners. Anderzijds gaat het programma over onze dienstverlening.
Wat wilden we bereiken ?
Een krachtig bestuur en een effectief en efficiënt werkende dienstverleningsorganisatie
Goede democratische besluitvorming
Onze positie in de Metropoolregio is benut
De publieksdienstverlening is naar tevredenheid van inwoners en ondernemers
1. Zorgen voor goede besluitvorming in de gemeenteraad en het college en in verbinding met de samenleving
2. Deelnemen aan, benutten en bewaken van intergemeentelijjke samenwerkingsverbanden
3. Doorontwikkelen van de (digitale) dienstverlening
Besturen doen we niet alleen, maar altijd samen met anderen en vooral met organisaties die een rol spelen in de samenleving; onze maatschappelijke partners. In dit programma komen verschillende onderdelen van samenwerking aan de orde. Onder meer:
hoe de gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders met elkaar omgaan;
de verplichtingen over en weer van de gemeente aan de ene kant en ondernemers en maatschappelijke organisaties aan de andere kant;
een evenwichtige relatie met individuele inwoners, waarbij het op de eerste plaats gaat om dienstverlening.
Het bestuur van onze gemeente werkt niet geïsoleerd. Dat kan ook niet als je naar de geografische ligging kijkt. Op alle beleidsterreinen is sprake van maatschappelijke samenhang, die weinig rekening houdt met gemeentegrenzen. Samenwerking tussen gemeenten is essentieel en soms verplicht.
De specifieke positie van Pijnacker-Nootdorp in de regio willen we zo goed mogelijk benutten voor onze inwoners en de metropoolregio.
In de collegeperiode 2014-2018 is extra gewerkt aan contact met de samenleving. We deden dat vanuit 'In contact! 'Samen doen!' Het centrale thema van de Uitvoeringsagenda 2018-2022 is ‘In verbinding’, waarmee wordt bedoeld dat de inwoners, organisaties/verenigingen, ondernemers en raad vanuit partnerschap en cocreatie betrokken worden.
Goede democratische besluitvorming
Partnerschap met inwoners en ondernemers: Verder in verbinding
Op 24 april 2018 heeft de raad het Hoofdlijnenakkoord 2018-2022 “Verder in verbinding; iedereen doet mee en woont prettig in een duurzaam en veilig Pijnacker-Nootdorp” vastgesteld. Het akkoord kent drie inhoudelijke hoofdambities en twee randvoorwaardelijke thema’s. De inhoudelijke ambities zijn ‘Iedereen doet mee’, ‘Verduurzaming’ en ‘Prettig & veilig wonen’. ‘Financieel gezond’ en ‘Verder in verbinding’ en zijn de twee randvoorwaardelijke thema’s. In het Hoofdlijnenakkoord heeft de raad het college de opdracht gegeven, om de ambities en afspraken die zijn opgenomen in het Hoofdlijnenakkoord uit te werken in een Uitvoeringsagenda, waarin staat voor welke aanpak wordt gekozen om tot resultaten te komen. In de Uitvoeringsagenda 2018-2022 staan afspraken om een betrouwbaar en participatief bestuur te zijn voor onze inwoners, maatschappelijke organisaties en ondernemers.
‘In verbinding’ is zowel voor raad als college het centrale thema, waarmee bedoeld wordt, dat de inwoners, organisaties/ verenigingen, ondernemers en raad vanuit partnerschap zoveel mogelijk betrokken worden. De raad ziet voor zichzelf, als het om de bestuursstijl ‘Verder in verbinding’ gaat, met name een verantwoordelijkheid in de relatie met het college én in de relatie met de samenleving. Het college ziet met name een rol in het versterken van de verbinding met de samenleving én de raad. Het instrument op basis waarvan het college met de raad het gesprek voert is de startnotitie.
In 2020, halverwege de raadsperiode, hebben raad en college samen de balans opgemaakt middels de midterm review. Doel van het midterm review-gesprek was ook, om de inhoudelijke en randvoorwaardelijke focus aan te brengen in de bestuurlijke en ambtelijke inzet voor de tweede helft van deze bestuursperiode en dit te vertalen in een bijgewerkte Uitvoeringagenda 2018-2022. Raad en college waren het erover eens, het resterende deel van deze bestuursperiode met name te gebruiken voor de implementatie van al het nieuwe vastgestelde beleid en de realisatie of afronding van de maatregelen uit de diverse vastgestelde uitvoeringsprogramma’s uit de eerste helft van deze bestuursperiode. De raad heeft daarbij geen nieuwe of gewijzigde ambities geformuleerd. Wel werden de ‘Effecten corona’ als aanvullende randvoorwaarde gezien.
Bij een groot aantal speerpunten uit de (bijgewerkte) Uitvoeringsagenda stond interactie met de raad en de samenleving centraal. Dit ondanks de beperkingen van de coronamaatregelen, waardoor bijeenkomsten en werkbezoeken minder vanzelfsprekend waren, maar ook bestuurlijke aanwezigheid of een spontaan bezoek aan een sportclub, vereniging of school niet altijd mogelijk was. Goede voorbeelden van de interactie met de samenleving uit de eerste helft van deze bestuursperiode en genoemd tijdens de midterm review zijn het burgerinitiatief Gebiedsvisie Buytenhout, ‘Impuls Cultuur’ in samenwerking met het Cultuurplatform, Team4Talent: ‘Jij telt mee’ en het participatietraject rond de nieuwe Economische visie. Een goed voorbeeld uit het afgelopen jaar is het participatietraject rondom de Omgevingsvisie. Om iedereen in corona-tijd toch zoveel als mogelijk te bereiken, is een breed palet aan communicatiemiddelen ingezet van facebook tot een ansichtkaart in de brievenbus en van een digitaal Panorama Pijnacker-Nootdorp 2050 tot posters langs de weg.
Op basis van alle bijdragen die we sinds de startnotitie uit 2019 in woord en beeld van inwoners, ondernemers en (maatschappelijke) partners hebben ontvangen, is de Omgevingsvisie opgesteld en eind 2021 door de raad vastgesteld. De afgelopen jaren is ook beleid gemaakt voor energieneutraliteit en zijn eerste voorzichtige stappen gezet in de uitvoering, wat niet alleen een taak is van de overheid. De energietransitie vraagt de komende jaren inzet en gedragsverandering van inwoners, bedrijven, verenigingen en andere partijen in de samenleving. Om inwoners en bedrijven te informeren en over te halen om een bijdrage te leveren, wordt zwaar ingezet op participatie.
Samenwerking tussen gemeenteraad en college van B&W
In het Hoofdlijnenakkoord is naast de verbinding met de samenleving ook het belang aangegeven van een goede samenwerking tussen raad en college. Bij de midterm review is expliciet stilgestaan bij deze samenwerking tussen raad en college in de eerste helft van deze bestuursperiode, maar ook vooral gekeken naar de rolverdeling in de rest van deze bestuursperiode. Omdat de raad werkt vanuit een raadsbrede agenda en niet vanuit een coalitie-oppositieverdeling, hebben raad en college volledig duaal kunnen werken, waarbij de voltallige raad het college kritisch volgt. Het geeft individuele fracties de ruimte om per voorstel een eigen afweging te maken op basis van de inhoud en niet op basis van de positie als coalitie- of oppositiepartij.
Gezonde financiën
Wij gaan voorzichtig en verantwoord om met gemeenschapsgeld, zoals ook staat aangegeven in het Hoofdlijnenakkoord 2018-2022. Eerst moet duidelijk zijn dat ergens geld voor is, voordat we besluiten het uit te geven. Het uitgangspunt is dat de meerjarenbegroting voor alle jaren sluitend is. Wanneer tekorten dreigen, staan in de begroting maatregelen om dat te voorkomen. Onze ambitie is om de lokale lasten voor onze inwoners en ondernemers zo laag mogelijk te houden.
In de Kadernota 2021 is voor de periode 2022-2025 voor ieder jaar een sluitende begroting gepresenteerd. Afspraken die reeds zijn gemaakt worden uitgevoerd. Ruimte voor nieuw beleid bestaat in het meerjarenperspectief echter niet of nauwelijks.
Onze positie in de Metropoolregio is benut
Bestuurlijke samenwerking
De Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH), is een vrijwillig samenwerkingsverband in de vorm van een gemeenschappelijke regeling van 23 gemeenten. De MRDH heeft taken op het gebied van bereikbaarheid en economisch vestigingsklimaat gekoppeld aan een inhoudelijke jaarplanning. Ondanks de impact van de coronacrisis op de kerntaken en het werkpakket van de MRDH, is de inhoudelijke jaarplanning in 2021 zoveel als mogelijk gevolgd, veelal via digitale vergaderingen en soms ook schriftelijke consultatierondes.
De 23 gemeenten vormen samen het bestuur van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag. Voor het bestuur geldt het uitgangspunt, dat besluitvorming plaatsvindt als verlengd lokaal bestuur. Elke nieuwe bestuursperiode (eens in de vier jaar) stelt het bestuur een regionale strategische agenda vast, van waaruit de regionale vraagstukken worden opgepakt. De huidige koers is in 2019 vastgelegd in de Strategische Agenda ‘Samen aan het werk’. In 2021 is het proces in gang gezet om de Strategische Agenda in 2022 na de gemeenteraadsverkiezingen te actualiseren. Bij de actualisatie van de Strategische Agenda blijven economie en bereikbaarheid, wat Pijnacker-Nootdorp betreft, de pijlers onder de samenwerking binnen de MRDH.
Voor het overleg tussen de 23 gemeenten en het nemen van besluiten kent de MRDH de volgende besturen en commissies: het algemeen bestuur (AB), het dagelijks bestuur (DB), de bestuurscommissie Vervoersautoriteit (BCVa), de bestuurscommissie Economisch Vestigingsklimaat (BCEV) en de voorzitter. In deze gremia nemen bestuurders uit de 23 gemeenten deel. Burgemeesters (AB), wethouders (BC) hebben daarin hun eigen rol. Alle deelnemende gemeenten worden ondersteund door een compacte netwerkorganisatie, die kennis en capaciteit van de 23 gemeenten en andere partners met elkaar verbindt.
Het algemeen bestuur heeft twee adviescommissies, voor de Vervoersautoriteit en Economisch Vestigingsklimaat, en een Rekeningcommissie ingesteld. Deze commissies hebben een adviserende rol. In deze commissies nemen raadsleden uit de 23 gemeenten deel. De adviescommissies zijn ingesteld door het algemeen bestuur en adviseren gevraagd en ongevraagd het algemeen bestuur en de bestuurscommissie omtrent aangelegenheden van de Va en EV. De leden van de adviescommissies nemen niet namens de gemeenteraden deel, maar als gemeenteraadsleden van een regionaal adviesorgaan. In lijn met de nieuwe werkwijze van de adviescommissies, vindt in onze gemeente sinds 2019, voorafgaand een gemeentelijk klankbordgroepoverleg plaats tussen bestuurders en adviescommissieleden, om samen de lokale inbreng en aandachtspunten ten aanzien van de MRDH af te stemmen. Afstemming vindt plaats aan de hand van de vergaderstukken van beide adviescommissies.
Het Dagelijks Bestuur van de MRDH heeft het afgelopen jaar zowel de raad als het college uitgenodigd deel te nemen aan de tweede tussenevaluatie Gemeenschappelijke Regeling Metropoolregio Rotterdam Den Haag (GR MRDH), door aan de hand van een gespreksleidraad een evaluerend gesprek te organiseren. De raad en het college hebben er samen voor gekozen om het evaluerend gesprek te voeren in onze eigen gemeentelijke Klankbordgroep MRDH en met een brief vanuit deze Klankbordgroep één gezamenlijke bestuurlijke reactie te geven en zo namens de raad en het college van de gemeente Pijnacker-Nootdorp bij te dragen aan de tweede tussenevaluatie GR MRDH.
Naast het samenwerkingsverband in de MRDH werken wij onder andere met de volgende samenwerkingspartners: de Veiligheidsregio Haaglanden, Omgevingsdienst Haaglanden, de GGD en Veilig Thuis Haaglanden, het Servicebureau Jeugdhulp Haaglanden, Businesspark Haaglanden en Avalex.
De publieksdienstverlening is naar tevredenheid van inwoners en ondernemers
(Digitale) dienstverlening is een voortdurend verbeterproces. Door feedback van gebruikers, klantmetingen, analyse en onderzoek hebben wij onze (digitale) dienstverlening verder ontwikkeld. De gebruiksvriendelijke website is doorontwikkeld op het onderdeel digitale toegankelijkheid. Er is continue aandacht voor doorontwikkeling van online participatietools. Dashboarding wordt gebruikt om kritisch te blijven op kwaliteit en daar de inspanningen op af te stemmen. Werkprocessen en producten zijn gebruiksvriendelijker ingericht, zodat wij inwoners, organisaties en ondernemers goede en betrouwbare dienstverlening kunnen bieden.
Via het zaaksysteem is verder ingezet op het creëren van een meer integraal klantbeeld, dat gebruikt wordt om de dienstverlening aan te scherpen. De online mediamonitoring is doorontwikkeld en levert dagelijks een beknopte rapportage voor de organisatie met een omgevingsbeeld op. Ook zijn we begonnen met de doorontwikkeling van WhatsApp als extra communicatiekanaal voor inwoners.
(Digitale) dienstverlening
De steeds wijzigende omstandigheden in fysieke toegankelijkheid, hebben ook gevolgen gehad voor de dienstverlening van het KlantContactCentrum (KCC). Er is inwoners gevraagd zoveel mogelijk gebruik te maken van online dienstverlening en voor fysieke bezoeken is uitsluitend op afspraak gewerkt. Versneld zijn er producten gedigitaliseerd en is het gebruik van de website bevorderd en blijven wij dit doen als hét kanaal voor gemeentelijke producten en diensten.
Van de 380 gemeenten in Nederland neemt de gemeente in 2018 de 16e positie in bij digitale volwassenheid voor burgers (grafiek 9.1) en de 32e positie bij digitale volwassenheid voor ondernemers (grafiek 9.1 en 9.2 bron: VNG/waarstaatjegemeente.nl).
Ook in het tweede coronajaar heeft de gemeente haar publieke dienstverlening veilig en op orde weten te houden. Thuiswerken met inzet van digitale communicatiemiddelen is goed mogelijk gebleken. Recent is daar de mogelijkheid aan toegevoegd om ook op afstand telefonische dienstverlening te leveren. Daarmee is de flexibiliteit en wendbaarheid verder geoptimaliseerd. Ook is sprake van adequate informatievoorziening, die snel aangepast kan worden als de eisen veranderen. De dienstverleningsprocessen zijn verder gestructureerd en gedigitaliseerd en de klantinteractie staat centraal. Accountmanagement en samenwerking met interne partners zorgt ervoor dat de dienstverlening verder wordt geprofessionaliseerd.